Weproject.media жаңа авторы — Салтанат Қазыбаева, көптеген жылдар бойы «Алматы марафон» жобасын дамытып келеді және мыңдаған адамдарды салауатты өмір салты мен спортпен шұғылдануға баулиды. Салтанат спорт туралы және оны қалай дұрыс жасау керектігі туралы әңгімелейді. Бірінші мақалада ол марафондар туралы айтты, ал осы мақалада сіз триатлонның не екенін біле аласыз.
Салтанат Қазыбаева, Алматы қаласы, «Алматы марафонының» және «Смелость быть первым» корпоративтік қорының директоры, Stamina Lab негізін қалаушы, @sakonya
Триатлон дегеніміз не
Соңғы бес-алты жылда Қазақстандағы триатлон әуесқойлар арасында кеңінен танымал болды. Бұрын бұл спорт негізінен Дмитрий Гааг, Екатерина Шатная және Даниил Сапунов сияқты кәсіпқойлардың жетістіктерімен танымал болған. Бұл спортшылар Олимпиада ойындарын қоса алғанда, халықаралық аренада Қазақстанның атынан өнер көрсетті.
Сан алуан адамдар әлі күнге дейін триатлонды биатлонмен шатастырады. Триатлон — жүзу, веложарыс және жүгіруді біріктіретін кешенді спорт түрі. Қатысушылар бұл пәндерді үзіліссіз дәйекті түрде жеңеді. Жеңіл атлетика сияқты, триатлонда да қысқа спринттерден ұзақ қашықтыққа дейін әртүрлі қашықтықтар бар.
Триатлондағы спринт — бұл негізгі қашықтықтың ең қысқасы. Ол 750 метр жүзуден, 20 шақырым веложарыстан және 5 шақырым жүгіруден тұрады. Олимпиадалық қашықтық, стандарты деп те аталады, біршама ұзағырақ және 1,5 шақырым жүзу, 40 шақырым веложарыс және 10 шақырым жүгіруді қамтиды. Дәл осы формат Олимпиада ойындарының ресми форматына айналды.
Ең ұзын және күрделі триатлондар туралы айтатын болсақ, Ironman бірінші болып ойға келеді. Бұл аңызға айналған жарыстың тарихы Гавайиде 70-ші жылдары басталды. АҚШ Әскери-теңіз күштерінің офицері болған ерлі-зайыптылар сол кездегі үш танымал жарысты біріктіруді ұсынды: Waikiki Roughwater Swim жүзу, Аround-Oahu Bike Race веложарысы және Гонолулу марафоны. Мақсат өршіл болды — спортшылардың қайсысы, жүзгіш, велосипедші немесе жүгіруші ең төзімділікке ие екенін анықтау.
1978 жылы бұл идея өмірге келді. Вайкики жағажайында өзін және бір-бірін сынауға дайын ең батыл 15 спортшы жиналды. Бұл экстремалды сынақтың жеңімпазы «темір адам» — Ironman деп аталды. Содан бері бұл атау ең беделді және күрделі триатлон жарыстарының синониміне айналды.
1989 жылы WTC — World Triathlon Corporation — Ironman брендіне құқықты сатып алып, оны жаһандық деңгейде белсенді түрде дамыта бастады.
Классикалық Ironman үш кезеңнен тұрады: 3,8 шақырым Ашық суда жүзу, 180 шақырым тас жол веложарысы және 42,2 шақырым марафон. Half Ironman немесе «темір адамның жартысы» әр кезеңнің жартысын қамтитын қол жетімді қашықтықты ұсынады: 1,9 шақырым жүзу, 90 шақырым веложарыс және жартылай марафон.
Триатлон қауымдастығында дәстүр бар: «темір адам» атағын тек Ironman толық қашықтықты сәтті аяқтағандар киеді.
Ironman сериясы триатлон нарығындағы жалғыз ойыншы емес. Жыл сайын бүкіл әлемде осы брендпен шамамен 40-50 старт бар, бірақ challenge Family, XTERRA және ITU сияқты басқа да ірі жарыстар сериялары бар, олар триатлондар арасында өте танымал.
Неліктен Қазақстанда триатлон дами бастады
Жарыстарды ұйымдастыруды және инфрақұрылымды дамытуды өз мойнына алған ұлттық федерацияның құрылуы басталды. Ironman халықаралық брендінің Астанаға келуі спортшылардың да, қалың жұртшылықтың да назарын аударған нағыз серпіліс болды. Осы деңгейдегі жарыстарды өткізу жаңа клубтар мен ұйымдастырушылар пайда болған өңірлерде триатлонның дамуына түрткі болды. Нәтижесінде триатлон барлық жастағы және дайындық деңгейіндегі адамдарға қол жетімді болды.
Триатлон үшін старттарды қалай таңдауға болады
Триатлонды бастау — бұл мұқият талдауды қажет ететін маңызды қадам. Нәтиже ғана емес, сонымен қатар жарысқа қатысудың рахаты да дұрыс таңдауға байланысты. Стартты таңдағанда келесі факторларға назар аударған жөн:
Дайындық деңгейі. Осы спортқа жаңа кірген триатлеттерге жүктемелер біркелкі бейімделу және тәжірибе жинау үшін спринт немесе олимпиада сияқты қысқа қашықтықтан бастау ұсынылады.
Орналасқан жері. Сіздің тұрғылықты жеріңізден ыңғайлы орналасқан старттарды таңдаңыз. Бұл сапарға күш пен уақытты үнемдейді, сонымен қатар жаңа климаттық жағдайларға бейімделуге байланысты стресстен аулақ болады.
Өткізу шарттары. Жарыс өтетін жердің климаттық жағдайлары мен рельефіне назар аударыңыз. Егер сіз төтенше жағдайларға дайын болмасаңыз, ыңғайлы жағдайлармен бастауды таңдаған дұрыс.
Пікірлер мен рейтингтер. Өткен жылдардағы қатысушылардың пікірлері мен жарыс рейтингтерін зерттегеніңізге көз жеткізіңіз. Бұл сізге ұйым, трек және бастау атмосферасы туралы түсінік қалыптастыруға көмектеседі.
Жеке мақсаттар. Спорттық мақсаттарыңызға сәйкес келетін старттарды таңдаңыз. Егер сіз жеке рекордты жақсартқыңыз келсе немесе Әлем чемпионатына қатысқыңыз келсе, қиындық деңгейіне сәйкес келетін жарыстарды таңдаңыз.
Қорытындылай келгенде, триатлон — бұл мұқият дайындық пен жеке көзқарасты қажет ететін спорт түрі. Қашықтық пен жарысты таңдау сіздің мақсатыңызға және максималды көңіл көтеру үшін дайындық деңгейіне негізделуі керек.
