Шетелдік жетекші бизнес мектептерінің түлектері MBA бағдарламасына түсу және оқу тәжірибесімен бөлісті.
Әділхан Төлетаев, 27 жаста, қаласы — Астана, жоба инженері, Linkedin
Өзі туралы
Мен Қазақстанның және Орталық Азияның тау-кен компанияларында жоба инженері болып жұмыс істеймін.
Лондондағы Ulster University-де MBA дәрежесін алдым. Мектептің үлкен бір артықшылығы — заман ағымына сай білім беру бағдарламасы.
Оқуға түсуі туралы
Талаптары әдеттегідей. Сізге IELTS немесе TOEFL тапсыру керек, мотивациялық хат жазып, онда тәжірибеңіз бен ұмтылыстарыңызды көрсету, жұмыс немесе оқу орныңыздың ұсынысын тіркеу қажет. Қаржылық жинақтың қажетті деңгейіне қойылатын талапты мемлекеттік сайттан табуға болады.
Мен үлгіні толтырып, қажетті құжаттарды қоса бердім. Үш күннен кейін олар маған хабарласып, Unconditional offer жасады. Ағылшын тіліндегі барлық құжаттың нотариалды куәландырылған көшірмелерін, таңдалған курсты растауды, бағдарламаның басталу күнін және құнын жібергеннен кейін мен Сonditional offer-ге қол қойдым. Ұсынысты растау үшін алдын ала төлем жасау керек.
Оқуы туралы
Менің тәжірибем өз бетінше және өз қаражатымен оқуға баратындарға пайдалы болады. Ақшаңызды британдық валютада сақтаңыз. 2022 жылы менің ақша жинағым доллармен болды, алайда олар бір сәтте британдық фунтқа қатысты күрт төмендеді. Мен үлкен соманы жоғалттым.
Челлендждердің бірі — оқу мен жұмысты қатар алып жүру. Мықты мотивация және күнделікті шағын тапсырмаларды орындау мұны жеңуге көмектеседі.
MBA алған соң менің түйіндемем әлдеқайда күштірек бола түсті. Лондонда оқу мен тұру менің көзқарасымды өзгертті. Әртүрлі елдердің адамдарымен бір командада жұмыс істеу, британдықтардың жаңа мәдениеті мен mindset-і ойыма және өміріме жаңа әдеттерді енгізуге азық болды.
Ақыл-кеңес
Менің берер ақыл-кеңесім:
— грантқа оқуға түссеңіз де, бюджетіңізді жоспарлаңыз
— MBA бағдарламасын рейтинг бойынша таңдаңыз
— болашақ мұғалімдерді, олардың бизнестегі нақты тәжірибесін зерттеңіз.
Руслан Қожахметов, қаласы — Алматы, Almaty Management University корпоративтік даму жөніндегі проректор
Өзі туралы
Мен 2005 жылы AlmaU және Maastricht School of Management бірлескен бағдарламасы бойынша бірінші MBA дәрежесін алдым. Оқуды екі университеттің оқытушылары Алматыда ағылшын тілінде жүргізді. Бірінші курстан кейін бүкіл топ Нидерландының Маастрихт қаласындағы модульге кетті.
Екінші Global Executive MBA дәрежесін Колумбия университетінің бизнес мектебінің, Лондон бизнес мектебінің және Гонконг университеті мектебінің бірлескен бағдарламасы бойынша алдым.
Оқуға түсуі туралы
Жалпы талаптар: басқару тәжірибесі, GMAT, ағылшын тілінің жоғары деңгейі, сапалы негізгі білім және жоғары академиялық бағалар, көшбасшылық қабілет, аяқталған жобалар, тамаша эссе жазу дағдылары және personal statement.
Қабылдау процесі автоматтандырылған. Мен онлайн өтініш бердім, барлық деректерді көрсеттім: білімімді, жұмыс тәжірибемді, кәсіби сертификаттар мен GMAT нәтижесі, екі эссе және personal statement, барлық дипломдық бағдарламалардың академиялық транскрипттері, TOEFL немесе IELTS, жұмыс беруші компанияның қолдау хаты, компанияның ұйымдық құрылымы және екі ұсыныс хат. Сондай-ақ өтінішті қарау үшін тіркеу жарнасын төлеу қажет.
Бірнеше аптадан кейін мені Лондонға сұхбатқа шақырды. Бір сағат бойы жаһандық бағдарламаға жұмысқа қабылдау бөлімінің басшысы маған әртүрлі сипаттағы сұрақтар қойды. Олар кәсіби тәжірибеге, менің болашаққа деген көзқарасыма, аяқталған жобалар мен нәтижелерге қатысты болды.
Бүгінгі таңда кейбір үздік бизнес мектептердегі талаптар Executive Assessment Score және Graduate Record Examination тапсырумен толықтырылды.
Оқуы туралы
Негізгі мәселе — жүктеме. 25 елден тұратын бүкіл жаһандық тобымыз жұмыс пен оқуды біріктірді. 20 ай бойы алты әлемдік орталықта айына бір-екі аптадан оқыдық: Нью-Йорк, Лондон, Гонконг, Шанхай, Дубай. Таңдау бойынша халықаралық модульден өттік. Мен Оңтүстік Америкадағы Чилидің Сантьяго қаласын таңдадым.
Негізгі мәселе — жүктеме
MBA-ны оқу білімнің тамаша жүйеленуін, керемет нетворкингті, жаңа жаһандық көкжиектерді қамтамасыз етеді. Тренинг барысындағы халықаралық байланыстар мен іссапарлар АҚШ-тың жетекші инновациялық және техникалық университеттерімен екі бірлескен жобаны іске қосуға мүмкіндік берді.
Ақыл-кеңес
Түйіндемеңізді нақты нәтижелері бар жақсы жобалармен нығайтып, ағылшын тіліңізді Advanced деңгейіне көтеру, әлемдік бағдарламалар мен қазақстандық университеттердің бірлескен бағдарламаларын мұқият зерделеу, оқу, тұру және басқа да шығындарды нақтылау және opportunity costs-ты бағалау маңызды.
Бахыт Жекей, 34 жаста, қаласы — Солт-Лейк-Сити, инвестициялық банкир, @baki_888
Өзі туралы
Мен жақында АҚШ-тағы Marriott бизнес мектебінде қаржыға басымдық беретін MBA дәрежесін алдым. Бағдарламаны аяқтағаннан кейін мені АҚШ-тағы Goldman Sachs инвестициялық банкіне жұмысқа шақырды.
Оқуға түсуі туралы
Мен бірнеше себеп бойынша Marriott Business Schools MBA бағдарламасын таңдадым:
— венчурлық инвестиция және жеке капитал саласындағы білімімді шыңдағым келді
— мен үшін маңыздысы: уақытты сапалы өткізу және өз дағдыларымды жетілдіру болды
— Мәдениет, құндылықтар және қоршаған орта прогрессивті және қолдайтындай болуы керек.
Біздің команда сондай-ақ Гарвард бизнес мектебі, Оксфорд, Массачусетс технологиялық институты, Кембридж, Лондон Империя колледжі, Стэнфорд университеті және Чикаго стенді командалары қатысқан жаһандық венчурлық инвестициялық конкурста жеңіске жетті. Бағдарлама аясында бізде нақты өмірлік инвестициялау тәжірибесі болды, ал екінші курсымда мен BYU Cougar Capital венчурлық инвестициялық қордың директоры болып тағайындалдым.
Оқуға түсу үшін қажет болғаны:
— жұмыс тәжірибесі. Әдетте дәреже талап ететін лауазымдар үшін ең азы — екі жыл, ал орташасы — төрт жыл
— GPA 3,5 — оқуға қабылданған студенттердің орташа көрсеткіші
— GMAT/GRE: 680
— ағылшын тілін жоғары деңгейде меңгеру
— даралық және бағдарламаға сәйкестік. Мінсіз сынып кәсіпқой деп атауға болатын, өз-өзіне сенімді және жетістіктерге жеткен студенттерден тұрады. Көптеген білім алушылар өздерін командалық ойыншы деп санайды
— сұхбаттан сәтті өту.
Барлығын алдын ала жоспарлау маңызды. Мен дайындықты бір жыл бұрын бастадым және АҚШ-та Президенттік стипендияға ие болдым. Бұл — магистранттарға берілетін ең жоғарғы стипендия.
Оқуы туралы
Жаңа елде әркім кездесетін басты проблеманың бірі — басқа мәдениетке бейімделу. Басқаларға ашық болу және сұрақтар қою маған көмектесті.
Достық орнату және білім алушылардың айналасында қолдау көрсететін тәлімгерлік жүйесінің болуы ұзақ мерзімді болашақта артықшылыққа айналады. Айналаңыздағы адамдарды құрметтеңіз және оларға ата-анаңызды сыйлағандай сыйластық көрсетіңіз.
MBA дәрежесін алу өсу үшін жаңа мүмкіндіктер ашты. Бүгінгі әлем қарқынды өзгерістерге ұшырап жатқан кезде біз өмір бойы ізденімпаздығымызды сақтап, білім алуымыз керек.
Ақыл-кеңес
Өтінішіңіз анық және сапалы жазылғанына көз жеткізіңіз. Бизнес мектебін жақсы оқып, мақсатты өтінім жасаңыз. Кеңес пен қолдау алу үшін түлектерге хабарласыңыз.
Айнур Каппарова, 36 жаста, қаласы — Астана, қаржыгер, @ainur_kapparova
Өзі туралы
Менің банк және консалтинг саласында 15 жылдан астам тәжірибем бар. Бостондағы, Токиодағы және Алматыдағы State Street Bank және HSBC Kazakhstan сияқты банктерде жұмыс істедім.
MBA дәрежесін Колумбия университетінде алдым. Бұл менің арманым болатын, сөйтіп оны мақсатыма айналдырдым.
MBA бағдарламасының соңғы жылында мені McKinsey & Company компаниясына сұхбаттасуға шақырды, оқуымды аяқтағаннан кейін мен компанияның Астанадағы кеңсесінде жұмысымды жалғастырдым.
Оқуға түсуі туралы
АҚШ бизнес мектептерінің көпшілігі үшін магистратура бағдарламасына арналған құжаттар пакеті стандартты. Оған General Application, TOEFL немесе IELTS, GMAT, GRE емтихан нәтижелері, бакалавриат және GPA бағалары бар транскрипт, түйіндеме, мотивациялық эссе, ұсыныс хаттар, сабақтан тыс жұмыстар кіреді.
Үздік MBA бағдарламаларына түсу үшін кемінде бес жыл жұмыс тәжірибесі болуы қажет. Қабылдау процесі қажетті құжаттарды қаншалықты тез жинап, емтихандарды тапсырғаныңызға байланысты. Өз деңгейіңізді бағалау үшін қабылдау басталғанға дейін сынақ емтихандарын тапсыруға кеңес беремін.
Үздік MBA бағдарламаларына түсу үшін кемінде бес жыл жұмыс тәжірибесі болуы қажет
Көптеген бағдарлама GMAT ұпайларын тапсыруды талап етеді. Кейбіреулер GRE-ге де рұқсат береді, бірақ GMAT басым. Бұл — математика, ағылшын тілі және икемді ойлау қабілеттеріңізді жан-жақты тексеретін емтихан. Үздік бизнес мектептеріне түсу үшін сізге 700-ден жоғары балл жинау керек. Мен бір жыл бойы қарқынды дайындалып, 730 балл жинадым.
Оқу тәжірибесі туралы
Америкалық білім беру жүйесінде қызықты ерекшелік бар: сіз жай ғана дәріс тыңдап қана қоймай, процеске белсенді түрде қатысып, пікірталасқа түсіп, профессорлармен пікірталас жүргізіп, өз көзқарасыңызды көпшілік алдында білдіруіңіз керек. Көптеген пәндер бойынша семестр соңында жалпы бағаның 30%-ы белсенділігіңізге байланысты болады. Бұл дағдыны дамыту үшін маған біраз уақыт қажет болды. Мен атақты профессорлармен пікірталасқа түсуді әдепсіздік деп санайтынмын.
MBA дәрежесі мансабыма көмектесті. Мен бұрын банкир болып жұмыс істедім, ал оқу бітіргеннен кейін консалтингке ауыстым. MBA — қызметтегі салаңызды өзгертуге тамаша мүмкіндік.
Сондай-ақ MBA мүмкіндіктері мансап сатысымен жоғары көтерілу үшін пайдаланылуы мүмкін. MBA сізге масштабтау бойынша үлкен ресурстар береді.
Ақыл-кеңес
Мен оқуға түсуді басынан бастап ойлануды ұсынамын, қиындықтар туындап, жүйкеңізді жұқартпас үшін барлығын алдын ала жоспарлаңыз. Өтінішті оқудың басталу уақытынан бір жыл бұрын беру керек екенін есте сақтаңыз.
Егер уақытыңызды инвестициялауды шешсеңіз және MBA бағдарламасына түсуді қаласаңыз, мен сізге үздік бизнес мектептерге түсуге кеңес беремін.
Оқуға тапсырғыңыз келетін бизнес мектебінің веб-сайтын егжей-тегжейлі зерттеп, бітірушілер арасындағы GMAT және TOEFL орташа ұпайларын қарау маңызды. Бұл сізге бағыт-бағдар береді. Әрі қарай, gmac.com ресми сайтында тегін сынақ емтиханын тапсыру арқылы емтихандағы деңгейіңізді анықтауды ұсынамын. GMAT-қа Complete GMAT Strategy Guide Set Manhattan Prep кітаптарымен дайындалуды ұсынамын.
Эсседе сіздің мықты жақтарыңыздың көрсетілуі маңызды. Мұнда мен сізге университет түлектерінің профильдерін зерттеуге, мектептің студенттері мен түлектерімен байланысуға, мектеп өз студенттерінің профилінде қандай қасиеттерді іздейтіні туралы оқуға кеңес беремін. Көбінесе бұлар — көшбасшылық қабілеттер, аналитикалық ойлау және топта жұмыс істеу қабілеті.
Барлық кәсіби және академиялық тәжірибені көрсететін түйіндеме дайындаңыз. Түйіндемеде жұмыстағы, оқудағы, сертификаттардағы, кәсіби аккредитациялардағы, волонтерлік жұмыстағы және басқа да қызметтегі барлық жетістіктерді атап өтуге кеңес беремін.
Қабылдау процесі көп уақытты қажет етеді, көптеген нюанстар болады. Емтиханға дайындалу көп уақыт пен күш-жігерді қажет ететінін де ұмытпаңыз, бірақ нәтиже соған тұрарлық.
