Жақында Алматыда Орталық Азиядағы ең ірі венчурлік форум — Central Eurasian Venture Forum өтті. Онда біз инвестор Аслан Сұлтановпен және zypl.ai негізін қалаушы Азизджон Әзимимимен кездесіп, олардың қызметі туралы толығырақ білдік.
Аслан Сұлтанов, венчурлік капиталист және White Hill Capital негізін қалаушы
Өзі туралы
Мен инвестиция саласында 20 жылдан астам уақыт болдым. Коммерциялық банктерде, квазимемлекеттік құрылымдарда жұмыс істедім. Екі жыл бұрын Tumar Venture Fund венчурлік қорын басқаратын White Hill Capital компаниясын құрдым. Бұл қор Дүниежүзілік банкпен және Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігімен серіктестікте құрылды. Оның мақсаты — қазақстандық инновациялық IT-өнімдердің шетелге экспортын ұлғайту.
Біздің соңғы бастамаларымыздың бірі — Сауд Арабиясында Al-Farabi Innovation Hub ашу. Хаб стартаптарға олар үшін жаңа өңірге шығуға және онда кеңеюге көмектеседі.
Қызмет туралы
Біз қор ретінде жақсы түсінетін жобаларға инвестиция саламыз. Әдетте бұл финтех саласындағы және жасанды интеллект айналасындағы стартаптар.
Біз портфельдік жобаларымыздың фаундерімен тығыз қарым-қатынас жасаймыз. Мысалы, егер мәселе AI-құралдарға қатысты болса, біз осы салада тамаша сараптамасы бар Азизджон Азимиге жүгіне аламыз. Осының арқасында келетін жобаларды сапалы талдай аламыз.
Біз әрдайым өзімізді біртұтас өңір ретінде таныту қажеттігін айтамыз. Жеке алғанда Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан және Тәжікстан — шағын нарықтар. Бірақ Орталық Азия мен Кавказ — 100 миллионнан астам адам. Сондықтан біртұтас бренд құрып, бір-бірімен емес, басқа әлеммен бәсекелескеніміз жөн.
Стартап-индустрияны дамыту туралы
Central Eurasian Venture Forum сияқты іс-шаралар стартап-индустрияны дамыту үшін маңызды. Мұнда, алаңдарда, ең маңыздысы: стартаптармен, әріптестермен, венчурлік инвесторлармен танысу, жаңа идеяларды талқылау. Мысалы, CEVF 2024-те біз сандық даму министрлігі ұйымдастырған талқылауға қатыстық, онда индустрияны одан әрі дамыту мәселелерін талқыладық.
Кездесудің, бір-бірімен араласудың маңызы зор — одан әрқашан бірдеңе шығады.
Стартаптарға кеңестер
Мен үшін стартапты дамытудың тамаша жоспары акселерациялық бағдарламаға кіруге тырысудан басталады. Сонымен қатар, жергілікті венчурлік инвесторлармен де араласу қажет. Келесі нарықты таңдау, оны зерттеу, сіздің Product Market Fit бар ма екенін түсіну.
Орталық Азияда ұшқан жақсы. Егер бұл жерде бәрі жақсы болса, шығуды жоспарлап отырған өңірден серіктес табу, қаражат жинау және одан әрі даму.
Біз халықаралық нарықтарға бағытталған өршіл жобаларға ғана назар аударамыз.
Бұрын индустрияда бәрі капиталдандыруды қуып жүрген үрдіс болатын. Енді мен бұрылысты көріп отырмын: ақша табуды үйрену, ақша жинақтау маңызды. Былайша айтқанда: cash is the king.
Құрылған инфрақұрылымды пайдаланыңыз. Astana Hub-ға хабарласып, акселератордан өтіңіз, қорлармен және инвесторлармен сөйлесіңіз.
Әзізжон Әзими, zypl.ai негізін қалаушы және бас директоры
Өзі туралы
Мен негізін қалаушы және бас директормын zypl.ai. Бұл синтетикалық деректер негізінде жасанды интеллект моделін әзірлейтін жасанды интеллект саласындағы стартап.
Сонымен қатар, мен Тәжікстан Республикасының Өнеркәсіп және жаңа технологиялар министрлігі жанындағы Жасанды интеллект жөніндегі кеңестің төрағасымын.
zypl.ai дамыту туралы
Біз синтетикалық деректердің жаңа генераторын әзірледік. Бұл тез дамып келе жатқан жасанды интеллект әлеміндегі тауашалық сегмент. Біздің алгоритмдеріміз банктерге скоринг моделінде клиенттердің кредиттік қабілеттілігін тиімдірек және дәлірек болжауға мүмкіндік береді. Сондай-ақ біздің жүйе фрод анықтауда, сақтандыруда және басқа да бағыттарда қолданылады.
Біз АҚШ пен Еуропадан Таяу Шығыс пен Оңтүстік-Шығыс Азияға дейінгі 13 нарықта 50-ден астам банкпен жұмыс істейміз. Жақсы өсуді көрсетеміз. Бас компанияның кеңсесі Дубайда орналасқан - мен де сол жерге көштім. Командада 50-ден астам қызметкер жұмыс істейді. Біздің негізгі инвесторымыз Pre-Seed-және Seed-сатыларында, сондай-ақ соңғы бридж-раундта — Tumar Venture Fund.
Стартап-индустрияны дамыту туралы
Маған Astana Hub-тың істейтіні ұнайды. Ұйым стартаптарға керемет мүмкіндіктер береді. Біз стартап ретінде Тәжікстанда дүниеге келдік, бірақ уақыт өте келе осында компания аштық. Astana Hub - бұл тек салықтық артықшылықтар туралы ғана емес. Мұнда дамуға көмектесетін инфрақұрылым бар. Мысалы, біздің жылдам өсуіміз Astana Hub және Google For Startups бірлескен акселерациясына қатысқаннан кейін басталды.
Қазақстан өз азаматтары үшін ғана емес, бүкіл Орталық Азия өңірі үшін мүмкіндіктер береді.
Стартаптарға кеңестер
Ай сайынғы тұрақты табыс — Monthly Recurring Revenue көрсеткішіне назар аударыңыз. Өткен жылы біз барлық ресурстарды осы мақсатқа жұмылдырып, 10 000 доллардан 80 000 долларға дейін ұлғайттық. Биылғы бірінші тоқсанда өсім төмен — енді біз жылына төрт есе өсуді жоспарлап отырмыз.
MRR-дің жылдам өсуі маңызды, өйткені стартап өзін және өз идеясын валидациялауы керек. Әсіресе алғашқы 12-18 айда.
Мен Орталық Азияға аз уақыт жұмсап, Таяу Шығысқа көбірек көңіл бөлер едім. Біздің команда Қазақстан мен Сауд Арабиясындағы банкпен жұмыс істеуге шамамен бірдей уақыт бөледі. Бірақ cost-benefit analysis көрсеткіші бірнеше есе ерекшеленеді. Сондықтан, егер сізде жаһандық өнімдері бар стартап болса, Дубайға немесе Эр-Риядқа барыңыз. Ал жаңа Al-Farabi Innovation Hub сізге көмектеседі.
