Қазақстандағы белгілі IT-компаниялардың тағылымдамашылары мен жас мамандары тәжірибелерімен бөлісіпі, тағылымдамадан өтудің артықшылықтары, IT-саласындағы жолды қалай бастау керектігі жөнінде кеңестер берді.
Шолпанай Тәңгірова, 27 жаста, Талдықорған қаласы, Junior Software Testing Engineer
Бәрі қалай басталды
Мен Астана қаласындағы медициналық колледжді «Жалпы тәжірибелік медбике» мамандығы бойынша бітірдім. IT саласына ауысқанға дейін өз мамандығым бойынша жұмыс істеп, медициналық орталықта массаж жасадым.
Сонымен қатар, мені әрқашан техникалық сала қызықтырды. Мені талдау және шешімдерді іздеу қызықтырды.
Мен досымнан EPAM туралы білгеннен кейін мамандығымды өзгертіп, QA инженері болуды шештім. Компанияның оқу орталығында оқуды аяқтадым. Тақырыпқа енген сайын деректермен жұмыс істеуге, оның сапасы мен қауіпсіздігіне деген қызығушылығым одан сайын күшейе түсті.
EPAM Kazakhstan-да тағылымдамадан өту
Мен үшін IТ-ға жол EPAM-дан басталды. Техникалық білімі жоқ адам ретінде менің назарымды EPAM Kazakhstan оқу орталығында оқудан өту мүмкіндігі қызықтырды. Бұл орталық тек мамандығын өзгертетіндерге арналған.
Мен өзім үшін нөлден бастап қарапайым және қолжетімді оқу бағдарламасын таптым. Сонымен қатар, барлық студенттерге тәлімгерлер, яғни тәжірибелі компания қызметкерлері басшылық жасайды. Бұл өте құнды, өйткені студенттер тәжірибеде бірнеше рет тексерілген білімді алады.
Оқу орталығында көптеген талантты студенттер білім алуда. Олардың әрқайсысы жақсы жұмыс тапқысы келеді немесе үлкен компанияда тәжірибеден өткісі келеді. Оқудағы жетістіктер мен сәтті сұхбаттың арқасында мен EPAM-да тағылымдамадан өттім.
Мен нақты жобада тәжірибе жинақтап, өз дағдыларымды дамытуға қуаныштымын. Мен Junior QA маманының барлық міндеттері мен тапсырмаларын орындаймын: оқу орталығында алған білімімді пайдаланамын және оқуды жалғастырамын, оның ішінде әріптестерімнен де.
EPAM – Қазақстанда 15 жылдан астам жұмыс істеп келе жатқан жаһандық компания. Ол әлемнің түкпір-түкпірінен келген клиенттермен жұмыс істейді, сондықтан барлық кеңселерде оқытудың және жұмыстың дәйекті стандарты маңызды. Қызметкерлер орналасқан жеріне қарамастан, барлық жерде қолданылатын тәжірибе жинақтап, әлемдік стандарттарға сай жұмыс істейді.
Тағылымдама маған ірі компанияда процестердің қалай жүретінін көруге, сондай-ақ «қатты» және «жұмсақ» дағдыларды дамытуға мүмкіндік берді. Мұндай тәжірибе басқа ұйымдарға жұмысқа орналасу мүмкіндігін арттыратынына сенімдімін. Бірақ мен EPAM-дан ұсыныс аламын деп үміттенемін. Компания менің тренингіме көп ақша салды, мен оған және оның клиенттеріне пайда әкелгім келеді.
Қазақстандағы IT-секторының дамуы
Қазақстанда IT саласы қарқынды дамып келеді. Нарықта жаңа компаниялар мен стартаптар пайда болуда, бұл кәсіпқойларға сұранысты арттырады. Осымен қатар бәсекелестік күшейіп, саланы алға жылжуға итермелеп, ынталандырады.
Менің IT саласындағы жолым жақында ғана басталды, бірақ мен көп перспективаларды көремін.
Ұсыныстар
Мен IT қиын болады деп қорқатынмын. Оны көтере алмаймын деген ойда болдым. Егер сіз де солай сезінсеңіз, бірақ бұл салаға қызығушылық танытсаңыз, алға жылжыңыз және қателіктер сізді тоқтатуына жол бермеңіз. Ең бастысы – бағытты таңдау және таңдаған салада үнемі дамуға дайын болу. Ал қай бағыт сізге көбірек сәйкес келетінін білмесеңіз, мансаптық сынақтан өтуіңізге болады.
Өзіңіз қосылғыңыз келетін компаниялар туралы ақпаратты жинау маңызды. Тағылымдамадан өту критерийлерімен танысып, біліміңіз бен дағдыларыңызды жетілдіріңіз.
IТ тек техникалық дағдыларды ғана емес, сонымен қатар мәселелерді шешуді және шығармашылық ойлауды дамытады. Ақпараттық технологиялар әлемінде кең және әртүрлі дағдыларға ие адамдарға арналған орын бар. Терең техникалық білімі болмаса да, бірегей тәжірибеңіз бен көзқарасыңыз арқылы салаға үлес қоса аласыз.
IT саласындағы әрбір жетістік нөлден басталды. Өз жолыңызды басқалармен салыстырмай, өз өсуіңізге көңіл бөлу маңызды. Егер сіз үнемі дамып, салалық трендтерді ұстанатын болсаңыз, сізді қызықты жол күтіп тұр.
Мадияр Бауржанұлы, Алматы қаласы, Kolesa Group product-менеджері
Бәрі қалай басталды
Ғ.Дәукеев атындағы Алматы энергетика және байланыс университетінде электрик мамандығы бойынша оқыдым. Мамандығым бойынша жұмыс істеу мен үшін емес екенін тез түсіндім. Өз шешімімді қабылдап, өнімім үшін жауапты болғым келді. Сондықтан кәсіпкер болдым: әр түрлі табысқа жетуге талпыныстар көп болды. Бизнес тұрақты табыс әкелмеді, осылайша IT-компанияның техникалық қолдауына жұмысқа тұрдым. Мен әзірлеушілер тобымен бірге жұмыс істедім, соның арқасында мен бүкіл ішкі жұмыстарды көрдім. Product-менеджер мамандығына осылайша қызығушылық таныттым.
Product-менеджер — өнімді басқаратын және оған жауапты адам. Ол бизнестің мақсаттары мен табыс критерийлерін белгілейді, команданы ынталандыруға көмектеседі және соңғы нәтижеге жауап береді. IT product-менеджерінде менеджер үш саланың қиылысында орналасқан: технология, бизнес және пайдаланушы тәжірибесі.
Kolesa Group компаниясында тағылымдамадан өту
Менің досым Kolesa Group компаниясының frontend әзірлеушісі. Мен онымен өнімді басқаруға қызығатынымды айтқанымда, ол маған Kolesa академиясының өнім менеджерлері үшін ақылы тағылымдамадан өтуі туралы айтты. Бұл менің мүмкіндігім екенін түсіндім. Мен белсенді түрде дайындала бастадым: әріптестермен сөйлестім, сәйкес подкасттар мен тренинг видеоларын көрдім, кітаптар оқыдым. Сосын тағылымдамадан өтуге құжат тапсырып, іріктеуден өттім.
Kolesa Academy кезінде бізді бөлімдерге бөлді және тәлімгерлер тағайындады. Оқыту тәсілі тиімді болды: теориямен қатар біз компанияның өнім менеджерлері үшін нақты мәселелерді шештік. Бұл маған өтілген материалды тез түсінуге көмектесті.
Тағылымдама кезінде менде қызықты тапсырма болды — Avtoelon.uz сайтында робот конверсиясын жақсарту. Сарапшылармен, әзірлеушілермен және пайдаланушыларға қызмет көрсету қызметтерімен бірлесіп жұмыс істеді. Тағылымдама соңында қорытынды жобамды қорғап, ұжымға қосылу туралы ұсыныс алдым.
Қазір мен Core Team Kolesa Group компаниясында product-менеджерімін. Біз өнімдер үшін жаңа қызметтерді жасаймыз және барларын дамытамыз. Мен телефонияға жауаптымын, яғни біз пайдаланушыларға қызмет көрсету және жобаны қолдау қызметінен әріптестерге көмектесу үшін құралдарды жасап, оларға қолдау көрсетеміз. Біздің басты міндетіміз — компанияның ресурстарын оңтайландыру. Осылайша әріптестер көбірек интеллектуалды жұмыс жасайды, ал робот күнделікті жұмысты өз қолына алады.
Мысалы, Krisha.kz өніміндегі негізгі міндеттердің бірі жылжымайтын мүлік базасының толықтығы мен өзектілігін сақтау болып табылады. Біздің робот күніне Krisha жылжымайтын мүліктің 10 000-ға жуық иесіне қоңырау шалып, дерекқорды жаңартып отыруға көмектеседі.
Kolesa Group-та мен ең алдымен компанияның құндылықтары болып табылатын дамыған корпоративтік мәдениетті атап өтемін. Олардың барлығы 10 түрі бар: топтық жұмыс, даму, белсенділік, ақыл-ой жетілу, адалдық, батылдық, нәтиже, саналылық, жауапкершілік және белсенділік. Бұл кеңседе ілулі тұрған жай ғана плакаттар емес. Ортақ құндылықтардың арқасында әртүрлі жастағы және әртүрлі мамандықтағы адамдар компанияда жақсы жұмыс істейді және бірге тіл табысады.
Тағылымдама маған көп көмектесті, өйткені біз бірден теорияны практикамен қолдадық. Біз келесі схема бойынша жұмыс істедік: стратегия → жоспарлар → табу → жеткізу → талдау. Бұл жағдайлық көзқарас. Ол өнім менеджеріне OKR — мақсаттар мен негізгі нәтижелерге және KPI — компания қызметінің негізгі көрсеткіштеріне назар аударуға мүмкіндік береді және оның бизнесті дамытуға қосқан үлесін анық көрсетеді.
Қазақстандағы IT секторының дамуы
Соңғы жылдары IT секторының дамығаны сонша, компаниялар дайын мамандарды «хантингпен» ғана емес, өз академиялары арқылы кадрлар даярлаумен де айналысады.
Kolesa Academy ақылы тағылымдамалар мен тегін Kolesa Upgrade онлайн курстары біздің компанияға ғана емес, басқаларға да пайда әкеліп, бүкіл Қазақстан нарығына оң әсер етеді. Kolesa Group-та білім алған мамандар басқа компанияларға барып, сол жерде керемет өнімдер жасайды. Басқа отандық компаниялар да елдің IT-қауымдастығын дамытуға инвестиция салуда — бұл қазақстандық IT-тің жетілгендігінің белгісі.
Менің жоспарларым — Kolesa Group-та өсу және IT өнімдерімізді дамытуды жалғастыру.
Ұсыныстар
Soft skills дамыту. Ол болмаса, кез келген кәсіпте айтарлықтай нәтижеге жету қиын болады, өйткені бүкіл өмір коммуникацияға негізделген. Әріптестермен тіл табыса білу, талаптарды нақтылау, білім алу, кері байланысты дұрыс қабылдау — жұмыста ең басты нәрсе.
Өзіңізді үнемі дамытыңыз. Онлайн курстарға барыңыз, кітаптар оқыңыз, конференцияларға барыңыз. Егер сіз жұмысқа құмар болсаңыз және өз салаңызды мүмкіндігінше тезірек жақсартуға тырыссаңыз, онда сізге жаңа білім мен мүмкіндіктер өздігінен келеді.
Әрекет жасаңыз және қорықпаңыз. Қателер болары сөзсіз. Олардың көмегімен біз немен жұмыс істеу керектігін түсінеміз. Әртүрлі бос орындарға өтініш беріңіз, сізге рахат әкелетін жұмыс іздеуден тартынбаңыз. Ал бағытты таңдағанда, өз ісіңізге толықтай кірісіңіз.
Ислам Шекербеков, 21 жаста, Қарағанды қаласы, project manager
Бәрі қалай басталды
Мен А.Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университетінде «Ақпараттық жүйелер» мамандығы бойынша оқимын. Мен IT саласына бір себеппен келдім, ол — ақша. Бізде биікке өсетін мамандықтар көп емес. Басында бәрін үйрендім. Бірнеше ақылы және тегін курстарға жазылды. Бірақ ештеңе тұрып қалмады.
Өткен жылы бізге Wooppay компаниясының өкілдері презентациямен келді. Олар маған өнім мен жоба менеджерлері не істейтінін айтып, тағылымдамадан өтуге шақырды. Топта 20-ға жуық адам болды.Оның үшеуі кіріспе тапсырмасын жіберді. Тәжірибеден өтуге екі адам келді, бірақ мен ғана жұмысқа тұрдым.
Wooppay-де тағылымдамадан өту
Тағылымдама екі айға созылып, теориялық және практикалық бөлімдерге бөлінді. Аптасына бір-екі рет бір жарым сағат кездесіп тұратынбыз. Бізге өз бетімізше оқып, кейде тапсырмалар орындайтын тақырыптар мен материалдар берілді. Кейде белгілі бір тақырыптар болды, олар туралы ақпаратты интернеттен табу оңай емес. Содан кейін тәлімгерлер дәріс оқыды.
Екінші ай тәжірибемен байланысты болды. Біз өз жобамызды ойлап тауып, онымен қалағанымызды жасауымыз керек еді. Бізге еркін жүзуге рұқсат берілді. Тәлімгерлер үшін біздің қалай ойлайтынымызды және қаншалықты тәуелсіз екенімізді көру маңызды болды. Жобаның сипаттамасын жасадым және гипотезаларды тексердім. Бірнеше CustDev зерттеулерін жүргізді. Содан кейін барлығын презентацияға жинап, көрсеттім. Компания өкілдеріне менің жұмысым ұнап, жоба менеджері болып жұмысқа қабылдандым.
Финтехке қарағанда қарапайым компанияда тағылымдамадан өту оңайырақ. Мұнда сіз жаргондар мен аббревиатураларды үнемі түсінуіңіз керек. Алғашқы екі аптада маған адамдар оларды ойлап тапқандай көрінді.
Тағылымдама әлі оқып жүрсем де, жұмыс табуға көмектесті.
Қазақстандағы IT секторының дамуы
Қазақстанның IT секторында бәрі жақсы жүріп жатыр. Инфрақұрылым салынуда, жаңадан келгендерді қабылдауға дайын бірнеше ірі халықаралық компаниялар бар. Көптеген гранттар, тағылымдамалар, конференциялар, қауымдастықтар.
Ұсыныстар
Мен сізге оқудың әлі-де бәрі емес екенін есте ұстауға кеңес беремін. Жаңадан бастағандар арасында оқудан басқа ештеңемен айналыспайтын адамдар қабаты бар. Және олар өздерін жеткілікті білмейтіндерін айтып, нақты жұмыс мүмкіндіктерін елемейді.
Менің ойымша, сіз әрқашан тырысуыңыз керек. Бір қызығы, тағылымдамадан өтуге аз адам барады. Ең нашар жағдайда сіз кері байланыс пен тамаша серпін аласыз, ал ең жақсы жағдайда сіз ұсыныс аласыз.
Мен сізге ағылшын тілін үйренуге кеңес беремін — бұл сізге қажет болады.
