Арнайы weproject.media үшін инвестициялар жөніндегі тәлімгер және қаржылық сауаттылық Академиясының негізін қалаушы қазақстандықтардың ай сайын 10%-дан жинай отырып, қанша табыс таба алатындығы туралы есептерімен бөлісті.
Әлібек Жалғаспаев, 31 жаста, Астана қаласы, Investudy директоры
Мен сегіз жылдан астам уақыт бойы инвестиция салып келемін. Қазақстандағы сауатты инвестициялар мен қаржылық сауаттылық тақырыбын белсенді түрде жариялап отырмын. Бұл мақалада адамның өз өмірі үшін қанша табыс таба алатынын есептегім келеді.
Қазақстанда орташа өмір сүру ұзақтығы шамамен 71 жаста. Айталық, сіз қазір 30 жастасыз. Демек, орташа есеппен сіз тағы 41 жыл өмір сүресіз. Ресми түрде қазақстандықтар айына 360 000 теңге табады. Қазақстанда жалақы жылына 10-11% қарқынмен өсуде — есептеулерде барлық факторларды ескеретін боламыз.
Жалпы, 41 жылда сіз 2,8 миллиард теңге табасыз. Бұл ретте соңғы жалақы 26 миллион теңгені құрайды.
Көп сияқты көрінеді, бірақ есіңізде болсын: 1995 жылы орташа жалақы 4600 теңгені құраса, 2000 жылы ол 14 300 теңгеге дейін өсті. Жалақы сан жағынан өсуде, бірақ шын мәнінде ақша мен жинақты құнсыздандыратын инфляция бар.
Енді бүгіннен бастап сіз кірісіңіздің бір бөлігін — бағалы қағаздарға инвестициялауды шешіп отырғаныңызды елестетейік. Бұл жағдайда қанша жинауға болатынын есептейміз. Шарттар:
1. Әр жалақының 10%-ын саламыз
2. Жалақының өсуін ескереміз
3. Салымдар орташа алғанда теңгемен жылдық 23%-ды құрайтын болады — Қазақстан нарығындағы орташа кірістілік жылдық 20-дан 30% -ға дейін құрайды.
Осы уақыт аралығында — 41 жыл ішінде сіз 20,8 миллиард теңге жинай аласыз. Ай сайын табыстың бір бөлігін салумен сіз жеті есе көп ақша жинай аласыз.
Енді инфляцияны ескерсек — ақшаның құнсыздануы. Оған қоса, жалақы бойынша өмір сүретін адамның жиынтық сомасы 119,3 миллион теңгені құрайды. Ал егер 10%-дан жинаса, ол 866,5 миллион теңгеге айналады.
Бұл күрделі пайыз сиқырының арқасында мүмкін болады — Эйнштейн оны тіпті әлемнің сегізінші кереметі деп атады. Қарапайым сөзбен айтқанда, айталық, сіздерде төрт қоян бар. Бір жылдан кейін олардың саны сегіз, уақыт өткен соң — 16 болады. Әр рет көбейтуге бұрын пайда болған қояндар қатысады. Сондай-ақ ақшамен: алдымен негізгі соманың пайызын, ал бір жылдан кейін өткен кезеңнің пайызын аласыз. Бұл жерде уақыт басты рөл атқарады, яғни мерзім қаншалықты ұзақ болса, нәтижелер соншалықты көп болады.
Енді жеке мысал келтірейін. Мен қызымның болашағына инвестиция саламын — ол төрт жарым жаста, және ол Қазақстан халқының 82%-нан да бай. Себебі мен оның инвестициялық шотына ай сайын 50 000 теңгеден саламын. Қазіргі таңда мен 2,7 миллион теңге салып үлгердім. Ал жинақталған сома 5,6 миллион. Бұл ақша қазірдің өзінде оған ай сайын 75 000 теңге көлемінде пассив табыс әкеледі.
Менің жоспарымда ол 18 жасқа толғанға дейін инвестициялауды жалғастыру, өмір сүру үшін жақсы капитал мен қаржы еркіндігін беру, соның арқасында ол өз жолын таңдап, өмір сүре алады.
Менің есептеуімше, осы сәтте онда 140 миллионнан 420 миллион теңгеге дейін сома жиналады. Егер кірістілікті жылдық 22-30% диапазонында ұстасақ. Қазіргі уақытта қызымның портфелінің кірістілігі — жылдық 29%: мен жоспардан сәл озып кетемін. Сонымен қатар, оны ақшаны пайдалануға және сауатты инвестициялауға үйретемін.
Инвестициялар әр адамға қолжетімді. АҚШ-та халықтың 60%-ға жуығы өздері мен балалары үшін болашаққа инвестиция салады. Жапонияда — шамамен 45%, Еуропа елдерінде — 30%-дан 50%-ға дейін. Қазақстанда тек 5% ғана салады — бұл сан жақында IPO мен SPO арқасында ұлғайды. Екі жыл бұрын бұл сан одан да төмен еді: шамамен 2%.
Өзіңізге және болашағыңызға сауатты түрде инвестиция салаңыз. Ал көбірек біздің Investudy қаржылық сауаттылық академиясында білуге болады.
