Ахмед Береханов, 57 жаста, туған жері — Целиноград, кәсіпкер
Оңалтуға дейін менің отбасым Қостанай облысының Торғай ауданында тұрды. 1958 жылы ата-анам оларды қалпына келтіргеннен кейін Отандарына оралды. Сол кезде Шешенстан Республикасында тұрақты тұрғындар мен қайтып келгендер арасында қақтығыстар пайда болды. Жарты жолда ата-анамды тоқтатып, оларды қайтадан Қазақстанға көшірді.
Ақмолада отбасыма жер беріп, 5000 рубль көлемінде несие берді және олар осында үй салды. Сол уақытта ата-анамның қолында 2 ұл болды, ал кейін біз бесеуміз туылдық.
Мен 1961 жылы Целиноградта туылдым. Менде ең керемет балалық шақ болды: бүкіл жазды өзенде, спорттық алаңдарда өткізіп, самокат жасадық.
Мәскеу Мемлекеттік университетінде «қаржы және экономика» мамандығын бітірдім. 90-жылдары Мәскеуде дипломатиялық міндет құрамында жұмыс істедім, біз комиссиямен саудагерлер үшін артықшылықтар алу үшін келісіп жүрдік. Қытаймен, Түркиямен келісімсөздер жүргіздік. Ал 1996 жылы Қазақстанға оралдым. 22 жыл бойы швейцариялық құрылыс фирмасында жұмыс істеп, жабдықтау бойынша басшы қызметіне дейін өстім. Бірақ үш жыл бұрын денсаулығым сыр бергеннен жұмыстан кетуге тура келді. Қазір өзімді әлдеқайда жақсы сезініп, бизнесімді қалпына келтіріп жатырмын.
Қазір Краснодардан Астанаға қант тасымалдаумен айналысып, екі цех ашқалы жатырмын. Біреуі — газ блогы, екіншісі — жабынқыш өндіруші.
Маған Қазақстан ұнайды, мен үшін ол — Отан. Егер маған басқа жерде гауһар тастар мен алтын ұсынса, мен оған келіспеймін.
Біз дәстүрлерімізді құрметтейміз, тарихи Отаныма жиі барып тұрамын. Бізде русыз, яғни ұрпақсыз біз ешкім емеспіз деп саналады.
Әрине, мемлекеттер арасында айырмашылықтар бар. Қазақстан — зайырлы мемлекет, ал Ингушетия — мұсылман мемлекет.
Шешендер мен ингуштар Қазақстанды сағынады, әсіресе егде жастағы адамдар. Егер менімен бірге Қазақстаннан біреу келсе, мен оны кеткенше дейін көрмеймін. Қонақты қазақ тілін білетін қарт адамдарға апарады. Біздің қариялар қоныс ауыстыру кезеңіндегі қазақтардың қонақжайлығы үшін шексіз алғыстар айтады.
Біздің қариялар қоныс ауыстыру кезеңіндегі қазақтардың қонақжайлығы үшін шексіз алғыстар айтады
Менің Астанадағы ең сүйікті жерім — саябақ. Әкімшілікте жұмыс істеп жүрген кезде, қайта құруға қарсы болдым, себебі бұл бүкіл Целиноградтың сүйікті жері. Әр көктем сайын қала тұрғындары қысты шығарып салу үшін Есілде жиналып, жәрмеңкелер, халықтық қыдырулар ұйымдастыратын.
Тағы бір сүйікті жерім — Ескі алаң. Оң жағалауда барлығы жаныма жақын, сол себепті сол жағалауға сирек барып тұруға тырысамын. Сонымен қатар, Жастар сарайына жиі барамыз, ол жерде немерелерім «Вайнах» ансамбль құрамында билейді.
Мен саяжай құрылысын бітіріп, жұбайыммен курортқа барып, ұлдарыма немерелерімді өсіруге көмектескім келеді. Қазір өмірімізді немерелер жандандырады, олар мақтануға себеп туғызады. Қазақстаннан кетуді жоспарламаймын.
Исмаил Гойгов, 30 жаста, туған жері — Тюмень, кәсіпкер
Қазақстанға 1998 жылы Тюмень қаласының маңайынан келдім.
Қазақстанда әкем туылды, сондықтан көшу кезінде қиындықтарға тап болған жоқпын.
Осы жылы Ингушетияда екі рет болдым. Қазақтар мен ингуштар аорасында ұқсастықтар да, айырмашылықтар да бар. Барлығынан гөрі мені толыққанды екі үйлену тойын өткізу салты таңғалдырды. Бізде де екі мереке өткізіледі, бірақ қалыңдық жағынан соншалықты ауқымды емес.
Біздің халықтар арасында қоныс аудару кезеңінен бастап ортақ тарих қалыптасқан, мен үшін Қазақстан — екінші Отаным. Бұл жерде маған адамдар ұнайды.
Біздің халықтар арасында қоныс аудару кезеңінен бастап ортақ тарих қалыптасқан, мен үшін Қазақстан — екінші Отаным
Қалада саябақтарды көптеп ашып жатыр, ол маған ұнайды. Жиі Орталық және Триатлон саябақтарында серуендеймін. Бос уақытымды үйде өткіземін немесе велосипед тебемін. Кей кезде тыныш отбасылық орындарға барып тұрамын.
Болашақта жеке ісімді дамытуды жоспарлаймын және Қазақстан бойынша саяхаттауға уақыт бөлгім келеді, себебі 20 жыл ішінде Алматыда болып көрген емеспін.
Руслан Тумгоев, 39 жаста, туған жері — Астана, құрылысшы
Біздің аталарымызды Қазақстанға қоныс аударған кезде, олар көптеген қиыншылықтарды бастарынан кешірді. Қоныс аударудың алдында жергілікті тұрғындарды қоныс аударғандарға қарсы қойды. Бірақ қазақстандықтардың қонақжайлығының арқасында көбісі тірі қалды. Ингуштарды орын жағынан шектеді, ауылдан ауылға көшуге тыйым салды.
Қазір зайырлы мемлекетте өмір сүріп жатырмыз, әркім сүйікті ісімен айналыса алады. Қазақстан біз үшін — екінші Отан, ал кейбіреулер үшін тіпті бірінші. Қазақстанда көптеген халықтар баспана тапты. Өз арамызда Қазақстанды ана деп атаймыз, себебі ол бізді өсіріп, асырады.
Өз арамызда Қазақстанды ана деп атаймыз, себебі ол бізді өсіріп, асырады
Қазақстанда маған барлығы ұнайды: адамдар, қоғам, ауа-райы. Астана мен үшін Қазақстанның ең көрікті қаласы. Астанада көрген ең алғаш ғимараттардың бірі — Қаржы Министрлігінің ғимараты, ол менің алғашқы әсерлерімен байланысты.
Біздің компания «Думан» ойын-сауық орталығының және тұрғын үй құрылысына қатысады.
Ингушетияға бір жылда бір рет, екі жылда бір рет барып тұрамын. Ингуштар өте қонақжай. Егер сізге қаланың екінші шетіне жету керек болса, сізді көлікке отырғызып, мекен-жайға дейін жеткізіп, есікке дейін шығарып салып, қайтадан алып келеді.
Ингушетияда үлкендерді сыйлайды. Егер мен көлікпен келе жатып, аялдамада қарт кісіні көрсем, жанынан өтіп кетуге моральдық құқығым жоқ. Мен тоқтап, отырғызып, айтқан жеріне жеткізіп тастаймын. Қазақстанда бұл онша дамымаған, ал Ингушетияда, барлығы бір-бірін білетін жерде, бұл жанынан өтіп кетуге болмайды.
Ингушетия — таулы мемлекет, сол себепті онда жел жоқ. Жазы ыстық, бірақ таулы ауа қуат береді.
Әділеттілік сезімі қазақ пен ингуш халықтарын байланыстырады.
Болашақ ұрпақтарға өткен қателіктерден сабақ алуға кеңес берер едім. Бұл немерелеріміз жауап беретін әрекеттердің қалыптасуын болдырмайды. Адамдар бір-бірін кешіруді үйренгендерін қалаймын, өйткені егер барлығы бірін-бірі қорласа, бұл жақсылықпен аяқталмайды.