Еңбек нарығында бәсекеге қабілетті болуға көмектесетін тәжірибелі маманның мансаптық ұсыныстары.
Виктория Новичкова, Алматы қаласы, CEO Freedom Mobile және Freedom Drive, @vvnovichkova
Өзім туралы
Менің сатылымда 20 жылдан астам тәжірибем бар. Мен мансапты «Евросеть» компаниясында сатушы ретінде бастадым, 19 жасымда ТМД елдері арасында үздік сатушы болдым. Содан кейін әртүрлі компаниялар болды, бірақ бәрі сату саласына байланысты: «Ион», Веон, «Ростелеком», Beeline.
Мен бірнеше жыл Арменияда жұмыс істеп жүріп, Грузия үшін жобалар жасадым. Содан кейін Beeline Қазақстаннан ұсыныс түсіп, төрт жыл жұмыс істедім. Кейін біз Freedom mobile жобасын құрдық. Стартап ретінде бастаған компаниямыз, ендігі елімізде смартфон сату бойынша алда жүр. Компаниямыз — Freedom экожүйесінің бөлігі, еншілесі. Сақтандыру компаниясы мен микроқаржы ұйымымыз бар. Ыңғайлығы — бәрі бір жерде. Клиент смартфон сатып алған жерінен, оны бөліп төлеп те сатып алады, сақтандыруды да дәл сол жерде дереу рәсімдеу мүмкіндігі бар, тіпті бес миллион теңгеге дейін ақшалай несие ала алады.
Бізде Қазақстанның 25 қаласында 86 дүкен және 1000-нан астам қызметкер бар. Екі жыл бұрын біз Freedom drive — шиналарды, дискілерді сатып алуға, шиналарды монтаждау, маусымдық сақтау қызметтерін алуға болатын бірегей цифрлық автосервисті іске қостық. Мұның бәрі желіде.
Мансаптық кеңестер:
Сұраудан және өз идеяларыңызды ұсынудан қорқудың қажеті жоқ. Осы қорқыныштан адамдар жиі ештеңе істей алмайды. Сіз де әрқашан «жоқ» бар екенін есте ұстап, оны «иә» дегенгі айналдырыңыз. Байқап көріңіз, көбірек ұсыныстар жасаңыз, жаңа гипотезалар жасаңыз. Егер сіз мансап жасағыңыз келсе, көзге түсуіңіз керек.
2. Қалаларды батылдықпен бағындыру.
Батыл болыңыз және жаңа міндеттемелер қабылдаудан қорықпаңыз. Егер сіз бірдеңе білмесеңіз, әріптестеріңізден, бастықтан сұраңыз. Табыңыз, оқыңыз, біліңіз. Нарықта сараптама жасаңыз, басқа тәжірибелі мамандармен сөйлесіңіз.
3. Нетворкинг құрыңыз.
Сіз қандай да бір компанияда төбеге жеттіңіз деп елестетіп көріңіз. Қолыңыздар келгеннің бәрін жасап, «сарапшы» мәртебесін алдыңыз. Бірақ бұл сіздің сараптамаңыз нарықта қажет емес дегенді білдірмейді. Егер сізде желінің кең желісі болса, сіз өзіңізді дұрыс компанияға қажетті ақшаға оңай «сата» аласыз.
Бір жерде отырудың қажеті жоқ. Нарық аясында дамуға болады. Мұны істеу үшін сізге пайдалы таныстар керек — нетворкинг.
4. Кітаптарды оқыңыз.
Мүмкіндігінше көп кітаптарды, профильді әдебиеттерді оқыңыз. Оларда сіз өзіңіз өткермеген тәжірибе таба аласыз. Өз сұрақтарыңызға жауап таба аласыз. Сіз істерді талдап, дұрыс қорытынды жасай аласыз.
5. Өзіңізге инвестиция салыңыз.
Бір орында тұрмаңыз. Жаңа нәрсені үйреніңіз, дамыңыз, курстардан өтіңіз, нарықта бәсекеге қабілетті болу үшін үнемі біліктілігіңізді арттырыңыз. Мансап сатысына көтерілуге көмектесетін дағдыларды жетілдіріңіз.
6. Көпшілік алдында сөйлеңіз.
Әр түрлі жерлерде өнер көрсетіңіз, Өз біліміңіз бен сараптамаңызды басқа адамдарға көрсетіңіз. Өзіңізді сатыңыз. Егер сіз ойларды жақсы және құрылымды түрде жеткізе алсаңыз, өз көзқарасыңызды қорғай алсаңыз, мансап құру оңайырақ болады.
7. Жауапкершілік алыңыз.
Адамдардың жартысында жоқ маңызды дағды. Егер сіз қандай да бір идеяны ұсынған болсаңыз немесе оған сеніп тапсырылған болсаңыз, өнімнің нәтижесі немесе алға қойған мақсаттары үшін жауапкершілікті өз мойныңызға алыңыз. Жәбірленушінің ұстанымы ешкімге қызық емес.