Рустем Итемиров, 36 жаста, туған жері — Аягөз, ТОО CVL бас директоры
Мен жаңа білімнің жетіспеушілігін сезіндім және МВА білімі менің дүниетанымымды түбегейлі өзгертетінін сездім. Сол кезде университетте мұғалімдер маған білімді тек теориялық тұрғыдан бергенін түсіндім, сонымен қатар, ақпарат ескірген және нарықтағы ағымдағы экономикалық жағдайға сай емес еді. Мен МВА — бизнесмен үшін қажетті білім кешені екенін түсіндім.
Еуропалық университетте білім алдым, оның бас кеңсесі Швейцарияда орналасқан, ал мен Барселонада оқыдым. Бұл ҚазЭУ базасындағы қазақ-швейцариялық IBS бағдарламасы. Оқуға түсетін ойым болған кезде достарым, әріптестерім мен бизнесмендердің қай жерде оқығандары туралы хабардар болдым. Көбісі IBS-те оқыды, ол бағдарлама туралы оң көзқарас болғандықтан, мен де сонда оқығым келді. Менің мамандығым - Халықаралық бизнес. Нәтижесінде екі диплом алдым: қазақстандық және еуропалық.
Оқудағы қиындықтар бизнесте басқару тәжірибесі жоқ немесе жоғары лауазымдағы жұмыс орындарында тәжірибесі аз адамдарда ғана болуы мүмкін. Кәсіпкерлікпен айналысатындар үшін, жай ғана қызықты болды. Әрбір сабақ, сіз мектепте немесе университетте оқығандай емес. МВА-да — әрдайым кейстерді шешесіз, ал мұғалімдері ірі бизнесмендер болды
Өзін-өзі дамыту жалқаушылықтың, уақыттың қарама-қайшылығы болып табылады, және сіз университетте оқып, оған ақша төлегенде, бұл сізді ынталандыра түседі.
Бұрын менің «Жылу империясы» атты компаниям болған, 2014 жылы оқуды бітіргеннен кейін менің алғашқы шешімім ребрендинг болды. «Жылу империясы» компаниясы CVL компаниясына айналды. Бұл өзінің стратегиясы, миссиясы, мақсаттары, корпоративтік мәдениеті бар мүлдем басқа жаңа компания. Мұның бәрін маған МВА-ның білімі берді. Нәтижесінде ребрендингтен кейін компания айналымы бес есе өсті. Ал қазіргі уақытта, әр жыл сайын, екі есеге көп жобалар жасаймыз, адамдар санын арттырамыз. Компания өсіп келеді.
Енді компаниямның дамуын одан сайын жақсарту үшін қайтадан жаңа білім қажет деп ойлаймын. Компанияның өсу кезеңі — өте қиын. Бұл тұрақты өзгеріс, стресс, қызметкерлердің лайықты айналымы.
Сауле Мамаева, 30 жаста, туған жері— Қарағанды, коммерциялық емес қайырымдылық ұйымы
МВА бағдарламасын іріктеу кезінде мен үшін келесі критерийлер маңызды болды: бағдарламаның мазмұны, күндізгі оқу түрлерін біріктіру, ағылшын тілінде оқыту және халықаралық аккредиттеудің болуы. Қазақстанда КИМЭП Университеті осы талаптардың барлығын қанағаттандырды. Менде тек гуманитарлық білім болғандықтан, қызмет көрсету секторында және коммерциялық емес ұйымда іскерлік дағдыларым жоқ еді, маған мен сияқты адамдарға арналған бағдарлама мен негіз қажет болды.
МВА-ның айтарлықтай мүмкіндіктері бар: еңбек нарығындағы «құндылықты» арттырып, бизнесіңізді ашуға сенім мен құралдар.
Менің бэкграундымды ескере отырып, қаржылық жағы қиын болды. Бұл мен үшін қажетті білім болды. Бұдан басқа, оқу мен жұмысты қоса алып жүру қиындау болды.
Бизнес мектебіндегі оқу менің қазіргі жұмысымды басқару дағдыларына қатты әсер етті. Мен қазір коммерциялық емес ұйымдармен және азаматтық бастамалармен жұмыс істеймін. Өкінішке орай, осы саладағы әлеуметтік жобаларды монетизациялау туралы айтпағанның өзінде іскерлік дағдыларға, тәсілдерге үлкен сұраныс бар екенін байқадым.
Өзіме және өзімнің қабілеттеріме сенімім артты. Қиындықтарға басқа көзқараспен қайта қарадым - ыдыстың жартысы толды, бірақ мен әлі де жұмыс істеймін.
Білім, ақпарат және жақсы кітапхана тұрғысынан маған қажеттінің барлығын алдым. Бұл бағдарлама дағдарысқа және девальвацияға қарамастан, отбасылық бизнесті - навигация мен жарнама шешімдерін әзірлейтін және ұйымдастыратын жобалау және өндіріс компаниясын жалғастырды. Біз өз клиенттеріміз үшін дұрыс шешімдерді және жақсартылған ұсыныстарымызды таптық.
Әрине, мүмкіндік болған жағдайда, шетелдік бағдарламаларға түсуді ұсынамын. Бизнес мектебінде оқыту, ең алдымен, желілік байланыс деп есептеймін. Жалпы алғанда, пәндердің негіздері барлық жерде бірдей, бұнда үрдістер және тәжірибе жағынан сұрақтар тууы мүмкін. Кітап арқылы жасалған бизнес жоқ. Көптеген бизнес-мектептерде сіз үйренетін барлық нәрселер нарықта және әлемде маңыздылыққа қарағанда біраз үлкен болады. Бірақ мектептің беделді болғаны неғұрым жақсырақ, теория мен шындық арасындағы бұл айырмашылық қаншалықты көп болса, соғұрлым сіз өзіңіздің алған білімдеріңіз бен дағдыларыңыз маңызды болады. Әрине, сіз жұлдыздармен жұлдыздардан білім аласыз. Менің ойымша, бұндай бағдарламаға кәсібилік қана емес, сонымен бірге өмірлік тәжірибие де талап етіледі, сондықтан егер 20 жаста болсаңыз сізге мұндай бағдарламаларды ұсынбаймын.
Абзал Нарымбетов, 31 жаста, туған жері — Кентау, мұнай-газ жобаларының бизнес-кеңесшісі
2006 жылы Түркияда бакалавр дәрежесін алдым. Бір жыл далалық инженер болып жұмыс істедім, содан кейін маған мұнай-газ секторы туралы көбірек білу үшін магистратураны меңгеру керектігін түсіндім. Магистратура бойынша 2007 жылы Францияға түстім. Оқудан кейін, «ҚазМұнайГаз» компаниясына жұмысқа тұрып, ол жерде жобалармен айналыстым. Он сегіз айдан кейін халықаралық тәжірибенің қажет екенін түсіндім, ал 2010 жылы мені халықаралық компанияға шақырды. Бес жылдан кейін маған техникалық біліммен өсуге қиын болатынын сездім. Экономика, қаржы және құқық саласында көбірек білім алуға тырыстым. Ол әртүрлі тренингтік сабақтар болды. Бір уақыттары жұмыспен қатар, зерттеуді де қаладым. «Назарбаев Университетінде» және GBS арасында таңдау болды. Оқу тек сенбі мен жексенбі күндері болғандықтан, GBS маған қолайлы болды. Сонымен қатар, сұхбаттан кейін маған жеңілдік берілді. Осылайша, 2015 жылы GBS-ке оқуға түстім.
Мен мұнай-газ бизнесінің қалай жұмыс істейтіні туралы көп білдім. Өйткені, іс жүзінде тек техникалық бөлім ғана жұмыс істемейді. Бұл бүкіл процесс: бұл мұнай сататын геолог, экономист, маркетологтың жұмысы, қандай пайда, компания қалай жұмыс істейді. МВА-дан кейін жобалауды да түсіндім.
Бастапқыда отбасы, жұмыс және оқуды біріктіру оңай емес еді. Бірақ, әйелім мені қолдап, көп уақытымды дайындыққа босатты. Бұдан басқа, қосымша білім алуға ішкі мотивацияның көмегі тиді.
Басқа мектептерде маған GBS-дай ұсыныстар түскен жоқ. Негізінен мұғалімдердің шамамен 80% - Швейцария, Испания сияқты шетелдерден келген. Мұғалімдер жеке бизнес жасаған адамдар еді, бұл үлкен көмегін тигізді. Яғни, олар өздерін академиялық деңгейде ғана дамытқан жоқ.
Мен күткен нәрскемді алдым. Қазір бұл білімімді белсенді түрде қолданамын.
Данияр Туякбаев, 37 жаста, туған жері — Алматы, ЖШС NID директоры
Мен МВА-ға басқару білімім жетіспегендіктен түстім. Алматыда 2007 жылы Халықаралық Бизнес Академиясын бітірдім.
Оқуға түспес бұрын, мен сараптама жасадым. Сол кезде Алматыда тұрып, жұмыс істедім. Сырттай білім алуға немесе қашықтан оқу сәйкес келмегендіктен, кешкі білім беру нұсқасы бар еді. Дәрістеріміз сағат 18: 30-да басталып 22: 33 — 22: 45-қа дейін болатын.
Ең алдымен, MBA бизнесті басқарудың құрылымдық, жүйелі түсінігін қамтамасыз етеді. Менеджердің шынымен не істеуі керек, ол қандай білімге ие болуы керек екені түсіндірілді. Дәлелдемелер мен іс-әрекет тұтас көзқарас болып қалыптасады, мұнын барлығын дипломды алған соң практикада қалыптастыра аласыз.
Уақыттың жетіспеушілігі оқу процесінде бірінші және негізгі қиындық болды. Жұмыс пен оқуды қатар алу керек болды. Білімді алуда ешқандай үлкен қиындықтар болған жоқ, себебі менде техникалық білімім бар еді. Оқудың бастапқы кезеңінде берілген негіздер - статистика, математикалық талдауларды — оңай меңгердім. Бухгалтерлік есептің негізіне келгенде, кейбір мәселелер болды. Мен тіпті кейбір емтихандарды қайтадан тапсыруға мәжбүр болдым, бұның барлығы қатал өтті. Бірақ, менің ойымша, бұл пайдасын тигізді. Мен тым күшті болмаған жерде күш салуым керек екенін түсіндім. Бұл салық пен салық салу мәселелеріне қатысты болды. Диссертацияны осы тақырып бойынша жаздым және оны «өте жақсы» қорғадым.
Бұл білімім менің одан әрі стратегиялық ойлауым мен дамуыма негіз болды.
2020 жылға дейін PhD докторантурасын бизнес-менеджмент бойынша, бірақ шетелде білім алуды жоспарлап отырмын. Өзімді дайындай бастадым.
